Tradycyjne podejście do edukacji szkolnej przyzwyczaiło nas do nauki zgodnie z zasadą 3xZ, czyli zakuć, zdać, zapomnieć. Uczyliśmy się głównie tego, co było konieczne, żeby zaliczyć dany przedmiot, ale nie zawsze okazywało się przydatne w przyszłości. Ta, niestety błędna i nieskuteczna technika odwiodła nas od efektywnej nauki. Jak więc radzić sobie w świecie przepełnionym treściami i zapamiętać to, co rzeczywiście jest potrzebne? Jak efektywnie się uczyć, żeby zapamiętać? Z pomocą przychodzi, brzmiąca dość tajemniczo, krzywa zapominania.
Krzywa zapominania
Technik i sposobów skutecznego zapamiętywania jest sporo, zacznijmy jednak od początku i przywołajmy trochę teorii.
Niemiecki psycholog Hermann Ebbinghaus, na podstawie wieloletnich badań klinicznych nad pamięcią przeanalizował zależność, jaka zachodzi między ilością przyswajanych informacji, a upływem czasu. W wyniku jego badań poświęconych zapamiętywaniu i zapominaniu informacji powstała krzywa zapominania, inaczej nazywana także krzywą Ebbinghausa.
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzywa_zapominania
Według teorii Ebbinghausa nasz mózg zapomina nawet do 90% przyswojonych treści, i to w bardzo krótkim czasie od zakończenia nauki. Już w ciągu kilku dni następuje gwałtowny spadek zapamiętywanych treści. Po zaledwie 5 dniach pamiętamy ok. 25% tego, czego się uczyliśmy. W kolejnych dniach spadek zapamiętanych informacji nie jest już tak drastyczny, ale nadal unosi się na poziomie ok. 20%. Zbyt długie przerwy powodują gorsze zapamiętywanie, dlatego niezbędne są powtórki i utrwalanie wiedzy.
Krzywa zapominania po kolejnych przypomnieniach wygląda już inaczej.
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzywa_zapominania
Z zapominaniem da się wygrać, jeśli zadbamy o systematyczne powtórki materiału. Zdecydowanie więcej korzyści z nauki osiągniemy robiąc częste powtórki, ale z dłuższymi przerwami, niż opanowując większą partię materiału naraz lub w krótkich odstępach czasu. Dzieje się tak, ponieważ ludzki mózg potrzebuje czasu, żeby usystematyzować i przyswoić wiedzę, zanim otrzyma kolejną porcję nowych informacji. Dlatego większą skuteczność zapewnimy robiąc powtórki dopiero po upływie kolejnego dnia. Dzięki powtórzeniom dopiero następnego dnia od nauki, nie tylko zwiększamy intensywność pracy naszego mózgu, ale także zyskujemy nawet 80% zapamiętanych informacji. Kolejna powtórka już na trzeci dzień pomaga zapamiętać prawie cały materiał.
Jak zapamiętać, żeby nie zapomnieć?
Powtórki są kluczowe, żeby to, co zapamiętujemy jednak z nami zostało, najlepiej w całości i jak najdłużej.
Teoria Ebbinghausa oraz sama krzywa zapominania były rozwijane i udoskonalane, dały początek dla współczesnych metod efektywnego zapamiętywania. Do krzywej zapominania odniósł się m.in. Josh Bersin, ekspert, analityk i doradca związany z firmą Deloitte. Bersin odświeżył temat krzywej zapominania i przedstawił go w wymiarze biznesowym, bardziej przystępnym współczesnym analitykom, niż często krytykowane naukowe badania Ebbinghausa.
3 kroki do efektywnego zapamiętywania
Breslin stworzył metodę 3 prostych kroków:
- Repetition
- Spacing
- Questioning
Czyli najogólniej: Powtarzaj, rób przerwy, pytaj i kwestionuj.
POWTARZAJ – co jest powtórką i co nasz mózg odbiera jako powtórkę? Powtórka to każde powtórzenie już przyswojonej treści – może to być moment, kiedy wykorzystamy wiedzę w praktyce lub podzielimy się tą wiedzą i o niej opowiemy. Do powtórek świetnie sprawdzi się przypomnienie wiedzy, ale w innym kontekście.
RÓB PRZERWY – przerwy i czas odpoczynku jest konieczny dla naszego mózgu, warto go także wykorzystać na praktyczne sprawdzenie tego, czego się nauczyliśmy. Dzięki eksperymentom i zbieraniu nowych doświadczeń stwarzamy sobie nowe możliwości, opanowujemy wiedzę kontekstową, a nasz mózg otrzymuje nowe bodźce do działania.
PYTAJ – zadawaj pytania, pogłębiaj temat, którego się uczysz lub kwestionuj i prowokuj dyskusję, jeśli się z czymś nie zgadzasz. To buduje szersze spojrzenie na dany temat, pomaga wyzwolić emocje i zwiększyć zaangażowanie. W końcu nic tak nie porusza, jak burzliwa dyskusja na forum, prawda? 🙂
Tylko po dokonaniu solidnych powtórek materiału, rozłożonych w odpowiednich odstępach czasowych, a także po przełożeniu zdobytej wiedzy w praktyce, zadawaniu pytań i analizowaniu informacji wytworzymy nowe ścieżki nauki. Dokładnie tak samo dzieje się podczas opanowywania nowych kompetencji i zdolności zawodowych. W tym przypadku powiedzenie praktyka czyni mistrza ma bardzo realne zastosowanie. Aby osiągnąć pożądane rezultaty trzeba ćwiczyć, powtarzać i stale kwestionować lub dopytywać i pogłębiać wiedzę.
Jak wykorzystać krzywą zapominania w e-learningu?
Krzywa zapominania, bliżej znana głównie w dziedzinie psychologii, ale także w edukacji, ma zastosowanie praktyczne w nauczaniu online. Jak już wiemy, najlepszym sposobem na utrwalenie wiedzy są częste i regularne powtórki. Żeby zrobić to skutecznie warto wykorzystać moduł ćwiczeń i testów, który jest często stosowany w szkoleniach i kursach e-learningowych.
Ćwiczenia i testy online to funkcjonalności dostępne na platformie LearnWay. Nie potrzeba do tego oddzielnej aplikacji, ani wiedzy specjalistycznej z zakresu IT. Testy można tworzyć samodzielnie przy użyciu szeregu różnych parametrów, a następnie weryfikować osiągnięte wyniki i kontrolować postępy w nauce.
Za pomocą testów można prowadzić ewaluację w ramach danego szkolenia, a do sprawdzenia wiedzy wykorzystać pytania typu:
- prawda/fałsz,
- pytania jednokrotnego wyboru,
- pytania wielokrotnego wyboru,
- pytania opisowe,
- diagram,
- krzyżówka,
- grupowanie,
- logogryf,
- popraw lub uzupełnij zdanie.
Można także określić szereg parametrów, które pomogą sprawnie przeprowadzić test. Moduł ćwiczeń i testów pozwala wybrać m.in. czas trwania, długość testu, próg zaliczający czy liczbę podejść do testu.
Krzywa zapominania, chociaż stworzona w 1885 roku ma zastosowanie we współczesnych rozwiązaniach edukacyjnych. Posłużyła za podstawę kolejnym badaczom i pomogła stworzyć efektywny model zapamiętywania opartego na powtórkach. Dzięki temu wiemy jak się uczyć, żeby nie zapominać potrzebnych treści oraz dostarczać bodźców usprawniających przyswajanie wiedzy przez nasz mózg. Zatem korzystajmy z tej wiedzy i uczmy się skuteczniej!
Wspieraj zapamiętywanie dzięki dedykowanym szkoleniom dla pracowników
Chcesz, aby Twoi pracownicy lepiej zapamiętywali przekazywane im treści edukacyjne? Postaw na atrakcyjne projekty multimedialne i dedykowane szkolenia online! Materiały szkoleniowe wzbogacone o animacje, gry edukacyjne, quizy, symulacje, a nawet VR/AR zapewnią większą efektywność samego szkolenia. Dodatkowo sprawią, że pracownicy więcej zapamiętają, bo treści będą zaprezentowane w atrakcyjnej dla nich formie. Pracownicy będą bardziej zmotywowani i zaangażowani w proces uczenia się. Chcesz wiedzieć więcej i poznać przykłady naszych realizacji? Skontaktuj się z nami i umów się na bezpłatną konsultację z ekspertem GroMar!
