Wyciek danych — jak uchronić przed nim firmę?

Wyciek danych jest poważnym zagrożeniem dla każdej organizacji. Naraża firmę nie tylko na utratę reputacji, ale przede wszystkim na ogromne straty finansowe i konsekwencje prawne. Ponieważ liczba naruszeń danych rośnie wraz z rozwojem technologii, zapobieganie wyciekowi informacji jest obecnie pilną potrzebą w zakresie bezpieczeństwa przedsiębiorstw. Tym bardziej, że najsłabszym ogniwem okazują się często ludzie i popełniane przez nich błędy. Jak ustrzec się przed takimi zagrożeniami w cyberświecie? Dlaczego rozwój pracowników i szkolenia z cyberbezpieczeństwa to dziś obowiązkowy element w strategii szkoleniowej Twojej firmy? Odpowiadamy! 

Wyciek danych — co to jest i na czym polega? 

Wyciek danych ma miejsce, gdy poufne dane firmowe zostaną ujawnione publicznie, np. w sposób fizyczny, drogą cyfrową w Internecie lub przez utratę czy kradzież sprzętu firmowego (np. laptopów, nośników danych). Sytuacja może nastąpić nie tylko wskutek ataków cyberprzestępców, ale także złego zabezpieczenia sieci firmowej i zaniedbań ze strony samych pracowników. 

W efekcie wycieków informacji ujawnione zostają najczęściej personalia, numery telefonów, numery kont bankowych i kart kredytowych, a nawet tajne dane firmowe, tj. informacje finansowe czy handlowe. Szkody tego typu wyrządzone organizacji, niezależnie od wielkości czy branży, mogą być naprawdę poważne. Nadszarpnięta reputacja, spadające przychody, potężne kary finansowe i procesy sądowe są tym, przed czym każda firma niewątpliwie chce się bronić. 

Niestety, wycieki danych osobowych oraz innych danych poufnych dotyczą coraz większej liczby przedsiębiorstw i instytucji rządowych na całym świecie. Jak podaje w swoim raporcie firma Cisco, aż 62% przedstawicieli firm twierdzi, że w latach 2021-2022 ich organizacja doświadczyła incydentu związanego z bezpieczeństwem w sieci. 

W Polsce z wyciekiem danych cały czas borykają się m.in. duże firmy z sektora bankowego, medycznego czy energetycznego, a także operatorzy telefonii komórkowej, uczelnie wyższe, a nawet instytucje rządowe. 

Przyczyny wycieku danych w przedsiębiorstwie 

Co powoduje wycieki danych w firmie? Istnieje kilka przyczyn takiej sytuacji w organizacji. Oto najważniejsze z nich. 

Błędy w konfiguracji infrastruktury wewnętrznej

Infrastruktura firmowa, jeśli nie jest najnowocześniejsza, może zawierać wiele wad technicznych. Są to “słabości” systemowe, które wynikają z błędów wewnętrznych oprogramowania lub złej konfiguracji ze strony użytkownika. Niewłaściwe ustawienia czasem wydają się drobnostką, jednak mogą bardzo łatwo narazić organizację na niekontrolowany wyciek danych.  

Cyberprzestępczość 

Wycieki i naruszenia danych nierzadko są wynikiem cyberataków, które mogą przybierać najróżniejsze formy. 

Jednym z największych zagrożeń dla firm są ataki socjotechniczne, w szczególności phishing. Jego celem jest zmanipulowanie lub przestraszenie pracownika, aby wyłudzić od niego potrzebne informacje poufne. Hakerzy wykorzystują tutaj najróżniejsze kanały komunikacji, np. rozmowy telefoniczne, e-maile, SMS-y, wiadomości w komunikatorach w mediach społecznościowych, a nawet fałszywe strony internetowe. W efekcie mogą w łatwy sposób przechwycić np. numery kont bankowych, co naraża organizację na straty finansowe. 

Niewystarczająco mocne hasła 

Użytkownicy internetu, w tym pracownicy firm, mają tendencję do używania jednego hasła do wielu kont, co ułatwia jego zapamiętanie. W wielu przypadkach złamanie przez hakera jednego hasła, prowadzi do uzyskania dostępu do wielu innych produktów cyfrowych. Nawet coś tak tak błahego, jak zapisanie danych do logowania w notesie firmowym, może doprowadzić np. do wycieku danych klientów i nie tylko. 

Niestety, nieodpowiednie praktyki w zakresie bezpieczeństwa haseł mogą powodować sytuacje krytyczne w firmach. Jeśli dane klientów zostaną skradzione, mogą one zostać sprzedane np. w Darknecie, czyli ciemnej stronie Internetu, gdzie handluje się nielegalnymi produktami, omijając np. zobowiązania podatkowe.

Złośliwe oprogramowanie i luki w aplikacjach  

Sprytni cyberprzestępcy zawsze poszukują przestarzałych i podatnych na ataki aplikacji, które ułatwią im włamania. Często stosują także złośliwe oprogramowania, określane pojęciem malware, które infekują urządzenia i mogą doprowadzać do regularnego wycieku danych. 

Najczęściej złośliwe programy typu malware dostają się do komputera z winy użytkownika, który odwiedził niebezpieczną stronę, kliknął w podejrzany link i nieświadomie zainstalował plik z niezaufanego źródła. 

Nieodpowiednio zabezpieczone urządzenia 

Potencjalnym naruszeniem bezpieczeństwa firmy są także kradzieże lub zgubienie laptopów czy telefonów przez pracowników. Utrata sprzętu firmowego może sprawić, że pracownik konkurencji lub przestępca uzyska dostęp do danych osobowych, tajemnic handlowych czy własności intelektualnej przedsiębiorstwa. A utrata danych jest dla większości firm znacznie bardziej dotkliwa, niż zgubiony lub skradziony komputer. 

Brak wiedzy wśród pracowników 

Jak wynika z badania badania Cyberbezpieczeństwo w liczbach autorstwa G DATA CyberDefense, Statista i brand eins, tylko co drugi pracownik wie, co robić w przypadku incydentu związanego z zagrożeniem bezpieczeństwa zasobów informatycznych. Brak edukacji powoduje, że pracownicy mogą nieświadomie przechowywać dane w niebezpiecznej lokalizacji, przypadkowo udostępnić prywatne informacje lub stać się ofiarami ataku socjotechnicznego, który spowoduje gigantyczny wyciek danych. 

Czym to skutkuje dla organizacji? Przede wszystkim utratą reputacji, konsekwencjami prawnymi, wysokimi kosztami odzyskania danych i badaniem incydentu, a nawet utratą klientów i ciągłości biznesowej. 

Wyciek danych w firmie — jak mu zapobiec? 

Aby zapobiegać wyciekom danych osobowych i innych danych poufnych, firmy muszą przyjąć wewnętrzną politykę bezpieczeństwa. Odpowiednia strategia ochrony danych nie tylko zapewnia zgodność działalności z regulacjami prawnymi, np. RODO, ale także pozwala na sprawne reagowanie na niebezpieczne incydenty.  

Przeprowadź audyt bezpieczeństwa 

Organizacje powinny stale weryfikować, czy firma posiada niezbędne zabezpieczenia i przestrzega zasad ochrony danych. Pomocne są tutaj audyty IT. Polegają one na dokładnej ocenie stanu zabezpieczeń infrastruktury sieciowej i serwerów, a także stopnia przestrzegania firmowej polityki bezpieczeństwa przez pracowników. Jeśli audyt wykaże słabe punkty, konieczne jest ich naprawienie. 

Edukuj pracowników z zakresu cyberbezpieczeństwa 

Jak wynika z danych ComCERT z Grupy Asseco, liczba cyberataków w 2022 roku wzrosła średnio o 25% w stosunku do roku 2021. Oznacza to, że incydentów jest coraz więcej. 

Szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa to doskonałe rozwiązanie, aby zwiększyć wiedzę pracowników o rodzajach zagrożeń, które mogą spowodować wyciek danych. Wygodne, e-learningowe kursy cyberbezpieczeństwa  i testy online świetnie sprawdzają się przede wszystkiem w edukacji pracowników nietechnicznych. W ten sposób osoby z małym poziomem wiedzy mogą poznają dobre praktyki w zakresie ochrony prywatności danych i zminimalizować przypadki ich utraty. 

Bardziej rozbudowane programy szkoleniowe mogą obejmować również symulowane testy phishingowe. Symulacja cyberataku na zlecenie firmy to działanie, które może zweryfikować wiedzę pracowników w praktyce. 

Uprość zarządzanie dostępami do danych 

Każdy pracownik w firmie powinien mieć dostęp tylko do tych danych, które są mu potrzebne do wykonywania codziennej pracy. Dlatego w organizacji niezwykle ważne jest uporządkowanie procesów związanych z dostępami do poszczególnych systemów. 

Przykład? W wielu przedsiębiorstwach pracownicy zmieniają się dynamicznie i czasem kilka osób używa jednego loginu i hasła do danej aplikacji. Aby zapobiegać niechcianym wyciekom danych, niezbędne są jasne zasady nadawania uprawnień do zasobów w firmie. 

Wprowadź politykę silnych haseł, która utrudni wyciek danych 

W każdej organizacji jest wiele haseł do zapamiętania. Zdarza się, że spora część z nich nie jest wystarczająco silna. Właśnie dlatego każda firma powinna dysponować managerem haseł, który przechowuje wszystkie dane logowania na jednej platformie. Narzędzie sugeruje ponadto złożone kombinacje haseł dla każdego nowego logowania i zapobiega używaniu haseł już wyeksploatowanych.  

Korzystaj z uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA) 

W zmniejszaniu liczby cyberprzestępstw w firmach pomaga stała edukacja zespołu. Istotne są jednak także codzienne, dobre praktyki. Dlatego ważne jest, aby pracownicy w organizacji na co dzień korzystali z uwierzytelniania dwuskładnikowego, inaczej 2FA. 

Uwierzytelnianie dwuetapowe polega na dodatkowej weryfikacji użytkownika, np. poprzez podanie kodu generowanego przez aplikację mobilną. Takie działanie stanowi dodatkową przeszkodę dla cyberprzestępców.

Dedykowane szkolenia z cyberbezpieczeństwa dla firm 

Z raportu firmy Trend Micro z 2022 roku wynika, że 84% badanych przedstawicieli firm doświadczyło kilku ataków ze strony hakerów. Cyberprzestępczość to aktualnie jedno z największych zagrożeń dla organizacji. Nie chcesz, aby poufne tajemnice handlowe oraz dane osobowe wyciekły do sieci? Przeszkol swoich pracowników z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa w Internecie, dzięki szkoleniom z cyberbezpieczeństwa, realizowanym w formule online. 

Zarządzasz dużym zespołem, w który sporą część stanowią pracownicy nietechniczni? Postaw na wygodne, dedykowane szkolenia e-learningowe Security Awareness, skontaktuj się z ekspertami GroMar i sprawdź, jak szybko i sprawnie zwiększyć świadomość zespołu cyberzagrożeń.